OSTROWIEC (o-struga-wiec)
Najstarsza część Ostrowca
Świętokrzyskiego istniała niegdyś na lewym, wysokim
brzegu rzeki Kamienna, poniżej którego rozciągał się
bardzo szeroki i płaski obszar zalewowy. Pradawne
rozlewiska, to obecna Rawszczyzna z parkiem miejskim im.
Marszałka Józefa Piłsudskiego, starorzeczem
przekształconym w kanał nie bez przyczyny zwany
Młynówką, oraz dwoma jeziorkami powstałymi w wyniku
częściowego osuszenia tego terenu. Doliczyć należy do
niego także teren obecnego osiedla "Kamienna" wraz z
przylegającym do niego i nadal niezabudowanym obszarem
wokół wspomnianego kanału "Młynówka" - aż po pobliski
Denków. Ten rozległy obszar meandrowania rzeki nie za
bardzo nadawał się na stałe osadnictwo, o czym zapewne
wielokrotnie przekonywali się mieszkańcy wsi "Ostrów"
istniejącej na prawym - niskim brzegu rzeki od końca
XIII w. do końca wieku XIV. Prawdziwe zagospodarowanie
tego obszaru rozpoczęło się dopiero w latach 60-tych XX
w. Jednak i obecnie architekci najpewniej zdają sobie
sprawę, że jest to teren podwyższonego ryzyka powodzi, i
z powodu możliwych zniszczeń najlepiej potraktować go
jako przestrzeń rekreacyjną. Wody rzeki Kamienna, od
najdawniejszych czasów nie opływały w koło całej
"przedhistorycznej" osady, którą przekształcił w miasto
niejaki Jakub Gawrońskiego herbu Rawa, dopiero około
1597r. Nie przeszkadzało to jednak Prasłowianom w
nazywaniu i takich miejsc "ostrowami" lub "ostrudami".
Historycy posłuszni
katolickiemu okupantowi przyjmują jednak spolegliwie, że
miasto zostało założone przez niego na tzw. "surowym
korzeniu". Nie wydaje się być to jednak prawdą, gdyż
herb Rawa Jakuba Gawrońskiego zaświadcza, że jego
rodowód wywodził się z plemienia Bałtów, które posiadało
rozliczne tereny rozlokowane wzdłuż rzeki Wisły i
znakomitej większości jej dopływów. Nie wszystkie one są
obecnie znane, jednak wiadomo, że stały się zalążkami
dzisiejszej Koprzywnicy, Bałtowa, Iłży, a także Warszawy
(Krakowskie Przedmieście - to niegdysiejsza wioska
"Warszowa", własność niejakiego Warsza z rodu Rawiczów.)
Obecna Kolegiata p.w.
Świętego Michała Archanioła, została ulokowana nie
przypadkiem na wysokiej i bardzo stromej, choć stabilnej
skarpie, u podnóża której można dostrzec ślady
pra-koryta rzeki Kamiennej (obecnie mocno zatarte). Jest
to miejsce, które niechybne odziedziczył po swoich
przodkach Jakub Gawroński herbu Rawa. Zapewne jednak nie
posiadał na to żadnych dokumentów, które mogłyby być
uznane przez katolickich zaborców. Na szczęście prawo
zwyczajowe oraz szlacheckie słowo, miało jeszcze w
tamtych czasach realną wartość. Należy się zatem
spodziewać, że skoro w tym miejscu erygowano kościół, to
wcześniej musiały tam być jakieś ważne umocnienia
(najprawdopodobniej drewniane), służące do obserwacji i
kontrolowania ruchu na rzece - lub lokalne miejsce kultu
jakiejś słowiańskiej mocy sprawczej (Boga). A może jedno
i drugie zarazem funkcjonowało już około 4 tys. lat
p.n.e? Bezspornym faktem jest natomiast, że w tamtych
czasach lepszego, naturalnego punktu obserwacyjnego na
tym odcinku rozlewiska rzeki Kamiennej nie było, i nie
ma go aż do dzisiaj.
Źródła:
I. - Wikipedia:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ostrowiec_Świętokrzyski
Najstarsze udokumentowane
ślady stałego osadnictwa pochodzą z epoki kamienia (ok.
4 tys. lat p.n.e.). Wtedy to na tereny dzisiejszego
Ostrowca przywędrowały naddunajskie plemiona koczownicze
– ludy kultur: lendzielskiej, pucharów lejkowych i amfor
kulistych. Pozyskiwany w kopalniach na terenie
Przedgórza Iłżeckiego krzemień posłużył osadnikom do
wyrobu narzędzi. Najlepiej zachowane stanowisko
kopalniane to Rezerwat Archeologiczny „Krzemionki” w
Krzemionkach Opatowskich Najdawniejsze wzmianki o
terenach wchodzących w skład dzisiejszego miasta sięgają
XIV w., a o wsi Ostrów, która dała początek miastu
Ostrowiec pochodzą z XIV w. Wieś położona była na prawym
brzegu rzeki Kamiennej. Pierwsze próby lokacji miasta na
terenie wsi Ostrów na prawym brzegu Kamiennej podjął na
początku XVI w. Kacper Maciejewski. U schyłku XVI w. (w
1564 r. prawa miejskie uzyskał Denków, dawniej Magna
Michów) Ostrów przeszedł na własność Jakuba Gawrońskiego
herbu Rawa, który wyznaczył na lewym brzegu rzeki
miejsce pod budowę miasta. Przyjmuje się, że powstało
ono na tzw. „surowym korzeniu” w 1597. W 1613 Ostrowcowi
nadano prawa miejskie. Nazwa miasta (wcześniej: Ostrów,
Ostrowiec lub Tarnowiec) ostatecznie ustaliła się po
przejęciu dóbr ostrowieckich przez Janusza Ostrogskiego.
II. - Słownik
etymologiczny języka polskiego Aleksander Brückner
https://pl.wikisource.org/wiki/słownik_etymologiczny_języka_polskiego
ostrów, ‘wyspa’, dawniej
ogólne, dziś tylko w licznych nazwach miejscowych:
Ostrów, Ostrówek, Ostrowiec; dosłownie: ‘oblany’, od
sreu-, srou-, ‘lać’ (p. struga, strumień); lit.
pra-srawas, indyj. srawa-, ‘wylew’, grec. rhoos, ‘prąd,
rzeka’; nasze słowo z ob (p. ob, o) i *srowo-; t
wsunięte między s-r. jak zawsze.
III. - Słownik Języka
Polskiego PWN https://sjp.pwn.pl/
ostrów «zarośnięta wyspa
rzeczna» ostrowie
1. «wyspa»
2. «kępa porosła
roślinnością»
3. «krata u okien w dawnych
budowlach obronnych»
https://sjp.pwn.pl/szukaj/ostrów.html
https://sjp.pwn.pl/doroszewski/ostrow;5468056.html
IV. - Słownik Języka
Polskiego PWN https://sjp.pwn.pl/
opole «w średniowieczu:
terytorialna organizacja sąsiedzka u Słowian zachodnich»
Podobnie jak:
okrasa 1. «tłuszcz dodawany
do potraw» 2. «ozdoba, upiększenie»
https://sjp.pwn.pl/szukaj/okrasa.html
Komentarz:
Nieuprawnione jest - bo
"mechaniczne" posługiwanie się metaforą (ostrowy
burzanów) użytą przez Mickiewicza w wierszu "Stepy
Akermańskie", jako podstawą do tłumaczenia
rzeczywistego znaczenia słowa "ostrów" w znaczeniu
"kępa drzew i krzewów". Uzasadnieniem jest słowo
"opole", które jest także źle objaśniane w SJP PWN.
Inne atrakcje:
Muzeum Historyczno-Archeologiczne
4,3
Świętokrzyska 37, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
muzeumostrowiec.pl
41 265 36 51
Noclegi
w pobliżu:
Pałac Tarnowskich
4,1
Dobra restauracja
Przyjazny zwierzętom
Świetne pokoje
Dobra lokalizacja
Świetna obsługa
ul, Kuźnia 54, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
palactarnowskich.pl
796 427 236
Hotel "Rudka"
4,3
Dobra restauracja
Dobre śniadanie
Świetne pokoje
Dobra lokalizacja
Świetna obsługa
Rudka, Ostrowiec Świętokrzyski 4, 27-415
hotelrudka.pl
513 323 342
Hotel Pod Parowozem
4,1
Kolejowa 3, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
hotel.ostrowiec.com.pl
41 265 59 90
Hotel Accademia
3,4
3-gwiazdkowy
Aleja 3 Maja 13, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
hotelaccademia.pl
41 265 42 22
Hutnik hostel
3,2
Józefa Gulińskiego 9, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
hotelhutnik.pl
504 836 252
Noclegi u Jakubków
4,4
119 119, 27-420 Goździelin
noclegiw.pl
693 721 675
Willa Victoria
4,4
Opatowska 41, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
willa-victoria.eatbu.com
41 265 30 55
Willa Imperium Hotel Sale Weselne
4,4
Opatowska 126, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
willaimperium.pl
500 535 525
Tanie Noclegi u Huberta
4,8
Chmielewska 8b, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
Noclegi i bar
3,5
27 400, Armii Krajowej 22, 27-400 Szewna
601 077 991
|